Al vanaf jonge leeftijd hoor je het al: sparen is belangrijk. Je spaart voor later, voor onvoorziene kosten, voor een huis, voor de toekomst en soms gewoon om een beetje financiële zekerheid achter de hand te hebben.

Toch vragen veel mensen zich af hoeveel spaargeld Nederlanders gemiddeld eigenlijk hebben. Wat is normaal? Hoeveel spaart men op verschillende leeftijden? En wanneer moet je je zorgen gaan maken of juist tevreden zijn?

Daar gaan we in dit artikel eens rustig naar kijken. Daarbij besteden we niet alleen aandacht aan het gemiddelde spaargeld, maar juist ook aan de mediaan, omdat die vaak een beter beeld geeft van wat realistisch is voor de meeste huishoudens.

Het verschil tussen mediaan en gemiddelde

Voordat we in de bedragen duiken, is het handig om even kort stil te staan bij het verschil tussen het gemiddelde en de mediaan. Het gemiddelde bereken je door alle bedragen bij elkaar op te tellen en te delen door het aantal huishoudens. Het probleem hiermee is dat een paar extreem hoge of lage bedragen het gemiddelde flink kunnen vertekenen.

De mediaan werkt net even anders. Daarbij kijk je simpelweg naar het middelste bedrag in een rij van laag naar hoog. Zo krijg je een beter beeld van wat het ‘meest voorkomende’ bedrag is, zonder dat een paar uitschieters het beeld vertroebelen. De mediaan ligt meestal lager dan het gemiddelde, vooral omdat er simpelweg meer huishoudens zijn met weinig spaargeld dan met een vermogen van een paar ton.

Hoeveel spaargeld heeft Nederland gemiddeld?

Gelukkig hoeven we deze cijfers niet zelf bij elkaar te schrapen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) houdt dit allemaal netjes bij. Volgens de meest recente gegevens ziet het gemiddelde spaargeld per huishouden er als volgt uit:

• Gemiddeld: ongeveer 49.500 euro
• Mediaan: ongeveer 20.100 euro

Let op dat deze cijfers gaan over huishoudens, dus over het totaal van iedereen die samenwoont. Dat betekent dat een gezin met twee partners samen opgeteld zoveel spaargeld heeft, niet dat iedere volwassene afzonderlijk over deze bedragen beschikt.

Natuurlijk verschilt het spaarbedrag behoorlijk per leeftijd. Zo zullen twintigers vaak maar een paar duizend euro achter de hand hebben, terwijl vijftigers vaker tienduizenden euro’s opzij hebben gezet.

Waarom die verschillen zo groot zijn

Dat het verschil tussen huishoudens soms gigantisch is, heeft meerdere oorzaken. Stel dat iemand net een huis heeft gekocht of flink heeft verbouwd, dan kan het spaargeld flink zijn geslonken, terwijl deze persoon toch prima rondkomt.

Aan de andere kant heb je ook mensen die bijvoorbeeld een erfenis hebben gekregen of de loterij hebben gewonnen, waardoor hun spaarsaldo ineens flink omhoog is geschoten. Zulke situaties zorgen voor flinke uitschieters in de cijfers.

Daarnaast speelt ook opvoeding en mentaliteit een rol. Sommigen hebben van huis uit meegekregen dat je altijd een stevig bedrag achter de hand moet houden voor onvoorziene situaties. Anderen zijn juist opgegroeid met de gedachte dat je nu van het leven moet genieten en niet alles maar moet oppotten.

Persoonlijke doelen als belangrijke factor

Los van economische omstandigheden en zaken als rente, is het vaak je eigen situatie die bepaalt hoeveel je spaart. Zo zal iemand die bijna met pensioen gaat waarschijnlijk extra geld opzij willen zetten om van een comfortabele oude dag te kunnen genieten. Wie juist spaart voor de aankoop van een woning, zal tijdelijk misschien extra veel sparen om de financiering rond te krijgen.

Wat als sparen lastig gaat? Praktische spaartips

Niet iedereen vindt sparen even gemakkelijk. Daarom een paar tips om je spaargeld toch stap voor stap te laten groeien.

Bepaal eerst je spaardoelen en maak een overzicht

Schrijf eens alles op wat er per maand binnenkomt en wat je uitgeeft. Zo krijg je inzicht in je financiële situatie en zie je waar je eventueel kunt besparen. Denk hierbij aan:

• Salaris
• Toeslagen
• Overige inkomsten
• Huur of hypotheek
• Energie en water
• Verzekeringen
• Zorgkosten
• Vervoer (auto of openbaar vervoer)
• Boodschappen
• Kleding
• Cadeaus, feestdagen en verjaardagen

Automatiseer je spaargeld

Veel banken bieden de mogelijkheid om automatisch een vast bedrag per maand naar je spaarrekening over te maken. Door zo’n automatische overboeking in te stellen, hoef je er zelf niet telkens aan te denken. Spreek wel met jezelf af dat je dit geld niet zomaar terughaalt, behalve bij noodgevallen.

Vergelijk rentes en kies de beste spaarrekening

Hoewel de rente op spaargeld de laatste jaren lang laag was, zijn er nog steeds verschillen tussen aanbieders. Vergelijk regelmatig waar je het meeste rendement haalt. Let er wel op dat je bij hogere bedragen soms vermogensbelasting moet gaan betalen.

Overweeg beleggen, maar wees voorzichtig

Als je vermogen groter wordt, kan beleggen een manier zijn om je spaargeld verder te laten groeien. Maar hier hoort wel een duidelijke waarschuwing bij: beleggen brengt altijd risico’s met zich mee. Gebruik hiervoor alleen geld dat je niet direct nodig hebt.

Zorg voor een buffer

Het is verstandig om een noodpotje op te bouwen voor onvoorziene uitgaven. Als de wasmachine het begeeft of er ineens een dure reparatie aan je auto nodig is, wil je niet in de problemen komen. Zo’n buffer voorkomt dat je onverwacht in financiële stress terechtkomt.